Sporządzanie aktów poświadczenia dziedziczenia (APD) to jedna z ważnych czynności notarialnych, która pozwala spadkobiercom w sposób szybki i stosunkowo prosty (w porównaniu z postępowaniem sądowym) uzyskać urzędowe potwierdzenie swoich praw do spadku. Oto kluczowe aspekty związane ze sporządzaniem APD przez notariusza w Polsce:
Co to jest Akt Poświadczenia Dziedziczenia?
Akt poświadczenia dziedziczenia to dokument urzędowy sporządzany przez notariusza, który ma moc prawnomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Potwierdza on, kto jest spadkobiercą po zmarłym i w jakim udziale dziedziczy spadek.
Kiedy można sporządzić Akt Poświadczenia Dziedziczenia?
Akt poświadczenia dziedziczenia może być sporządzony, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
- Zgodne oświadczenia wszystkich spadkobierców: Wszyscy potencjalni spadkobiercy ustawowi i testamentowi (jeśli testament istnieje) muszą stawić się u notariusza i złożyć zgodne oświadczenia co do kręgu spadkobierców i ich udziałów w spadku.
- Brak sporu: Między spadkobiercami nie może istnieć spór co do dziedziczenia.
- Wszyscy potencjalni spadkobiercy są znani i obecni: Notariusz musi mieć pewność, że przed nim stawiły się wszystkie osoby, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy.
- Brak wcześniejszego postępowania sądowego: Nie może być prowadzone postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku ani nie może być wydane prawomocne postanowienie w tej sprawie.
Przebieg sporządzania Aktu Poświadczenia Dziedziczenia:
- Wizyta u notariusza i złożenie wniosku: Zainteresowani spadkobiercy udają się do wybranego notariusza i składają zgodny wniosek o sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia.
- Spisanie Protokołu Dziedziczenia: Notariusz spisuje protokół dziedziczenia z udziałem wszystkich potencjalnych spadkobierców. W protokole tym spadkobiercy składają oświadczenia dotyczące m.in.:
- Danych spadkodawcy (imię, nazwisko, data i miejsce śmierci, ostatnie miejsce zwykłego pobytu).
- Istnienia lub nieistnienia testamentu.
- Osób powołanych do dziedziczenia (ustawowych i testamentowych).
- Pokrewieństwa ze spadkodawcą (w przypadku dziedziczenia ustawowego).
- Przyjęcia lub odrzucenia spadku.
- Innych istotnych okoliczności mających wpływ na ustalenie kręgu spadkobierców.
- Okazanie dokumentów: Spadkobiercy są zobowiązani do przedłożenia notariuszowi niezbędnych dokumentów, takich jak:
- Akt zgonu spadkodawcy.
- Akty stanu cywilnego spadkobierców (akty urodzenia, akty małżeństwa).
- Testament spadkodawcy (jeśli został sporządzony).
- Odpisy aktów notarialnych dotyczących zrzeczenia się dziedziczenia (jeśli miało miejsce).
- Numery PESEL spadkodawcy i spadkobierców.
- Pouczenie spadkobierców: Notariusz poucza spadkobierców o skutkach prawnych składanych oświadczeń oraz o ich odpowiedzialności za długi spadkowe.
- Sporządzenie Aktu Poświadczenia Dziedziczenia: Jeśli wszystkie warunki są spełnione, a oświadczenia spadkobierców są zgodne, notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
- Odczytanie i podpisanie aktu: Notariusz odczytuje treść aktu poświadczenia dziedziczenia wszystkim obecnym spadkobiercom, którzy następnie go podpisują. Akt podpisuje również notariusz.
- Wpis do Rejestru Spadkowego: Notariusz dokonuje wpisu sporządzonego aktu poświadczenia dziedziczenia do Elektronicznego Centralnego Rejestru Spadkowego.
- Wydanie wypisów aktu: Spadkobiercy otrzymują wypisy aktu poświadczenia dziedziczenia, które mają moc oryginału.
Zalety sporządzenia Aktu Poświadczenia Dziedziczenia:
- Szybsze postępowanie: Zazwyczaj trwa krócej niż postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku.
- Mniej formalności: Wymaga mniej formalności niż postępowanie sądowe.
- Wygoda: Wszystkie czynności odbywają się u jednego notariusza.
Ważne informacje:
- Akt poświadczenia dziedziczenia ma taką samą moc prawną jak prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.